Op 17 oktober jl. waren ongeveer 140 geïnteresseerden in Meerhoven aanwezig om te horen wat o.a. enkele ervaringsdeskundigen, een installateur en 040Energie te vertellen hadden over warmtepompen. Na afloop kon men in gesprek met diverse adviseurs, installateurs en gebruikers.
Verslag informatiebijeenkomst Warmtepompen
17 oktober 2016
Aanwezig: werkgroep Energie van Duurzaam Meerhoven (Harry, Stefan, Kees, Marjola en Inge), adviseurs en installateurs (Luc, Tammo, Lars, Egbert), Stg Stadsverwarming Meerhoven (Ruben), 040Energie (Jos) en ca. 140 belangstellenden
Harry van der Kallen heette de aanwezigen van harte welkom en toonde zich verheugt over de enorme opkomst (we hebben degenen die zich niet hadden aangemeld zelfs laten wachten om te kijken of we wel allemaal in de zaal pasten).
Voorstelrondje
040Energie – Jos Hegge: 040Energie is een een vereniging voor en door burgers die zicht bezighoudt met verschillende onderwerpen zoals zonnepanelen en warmtepompen. Ze hebben 400 leden. Op dit moment zijn ze het bekendst van de zonnepanelen acties met collectieve inkoop. De nieuwe werkgroep Warmtepompen kijkt naar de technologie en hoe die in te zetten. Mogelijk volgt er in de toekomst een collectieve actie.
Freenergics – Tammo Bieze: zal straks ook namens de andere installateurs iets vertellen over het verschil tussen hybride en all-electric warmtepompen.
Stg. Stadsverwarming Meerhoven – Ruben Trieling: Ruben is secretaris van de in december 2015 opgerichte Stichting Stadsverwarming Meerhoven. Daarvoor waren ze al als werkgroep actief. Ze houden zich o.a. bezig met de aansluitkosten. Op 25 januari 2017 komen er 3 proefprocessen van individuele gevallen voor de rechter. Ze behartigen ook de belangen van de huurders. Voor updates meldt je aan op de website https://www.stadsverwarming-eindhoven.nl/.
Duurzaam Meerhoven – Inge Kouw: Sinds 2014 vinden er in Meerhoven een aantal activiteiten met een duurzame inslag plaats die in 2015 zijn gebundeld onder de noemer Duurzaam Meerhoven. Het gaat dan om het 2x per maand opruimen van zwerfafval (Prik-je-mee), 2x per jaar een Kledingruil (2 november is de volgende keer), rondleidingen en plantdagen door Eetbaar Park en als laatste de werkgroep Energie met initiativen zoals vanavond. Duurzaam Meerhoven heeft ook een website www.duurzaammeerhoven.nl waarop je je kunt registreren. Wie zich registreert heeft de mogelijkheid om mailtjes te ontvangen van nieuw geplaatste berichten. Binnen de site is ook een pagina ofwel community Warmtepompen aangemaakt. Als je je hebt geregistreerd kun je een mail naar duurzaam@meerhoven.nl sturen met het verzoek om lid te worden van deze community. Binnen de community kan iedereen die lid is berichten, nieuwtjes en vragen rondom het thema warmtepompen plaatsen.
Warmtepompen door Jos Hegge van 040Energie
Zie introductie en presentatie.
Een warmtepomp lijkt erg op een omgekeerde koelkast. Bij een koelkast haal je de warmte uit het binnenste en brengt dat naar de kamer, bij een warmtepomp haal je de warmte uit de buitenlucht en breng je die naar binnen.
De COP geeft aan hoeveel het rendement van een warmtepomp is. Je deelt hiervoor het opgewekte vermogen door het verbruik. Hoe hoger de COP, hoe effectiever de pomp werkt. Een warmtepomp werkt ook effectiever als het water minder hoog verwarmt hoeft te worden. Dus voor het verwarmen van tapwater dat heter moet worden (60 C) dan dat voor de verwarming (21 C) is de COP lager. Daarom is lage temperatuurverwarming zoals met vloerverwarming efficiënter. Een COP van 2 is normaal voor tapwater en van 3,5 tot 4,5 voor ruimteverwaming. Wordt het buiter kouder, dan zal de COP ook afnemen.
Er zijn verschillende soorten warmtepompen afhankelijk van de bron (lucht of bodem) en wat er wordt opgewarmt (lucht of water). Bij plaatsing achteraf is lucht – water (warmte halen uit de lucht en opslaan in water) het meest gangbaar, omdat de boring achteraf niet alleen kostbaar maar ook lastig te realiseren is.
Vraag: Als het in de winter heel koud wordt, krijg ik dan mijn huis nog wel warm? Ook bij -10 graden?
Antwoord: Moderne warmtepomp kunnen warmte produceren tot -25 C, wel gaat het rendement dan omlaag.
Vraag: Bij grondboring kun je middels koeling in de zomer warmte in de grond stoppen, wat is het effect daarvan in de winter?
Antwoord: Die warmte verspreidt zich in de grond. Het effect is erg afhankelijk van de situatie.
Verschil tussen hybride en all-electric systemen door Tammo Bieze van Freenergics
Zie presentatie
Kies altijd een oplossing die bij uw situatie en budget past.
Bij een hybride warmtepomp stuurt de buitenunit de warmte naar de binnenunit binnen. Er is geen buffervat. Bj erge kou of als u een bad neemt, blijft u gebruik maken van de stadsverwarming of cv-ketel. De units zijn kleiner en goedkoper.
Bij een all-electric warmtepomp zijn binnen- en buitenunit groter. U laat zich dan afsluiten van de stadsverwarming of de gasaansluiting. U heeft dan ook een boiler nodig. Met sommige van deze warmtepompen kun je ook koelen.
Vraag: Hoe zit het met de herrie en de koeling?
Antwoord: Ja, er komt geluid vanaf, maar er worden geen normen overschreden. Het geluidsniveau hangt ook erg van de kwaliteit van de warmtepomp af. Over het algemeen maken grotere buitenunits minder geluid dan kleinere. De meeste warmtepompen kunnen een lichte koeling geven, voor diepe koeling is andere apparatuur nodig.
Vraag: Maar wat als ik het huis verkoop?
Antwoord: Waarschijnlijk is het niet zinvol om in een warmtepomp te investeren als je van plan bent snel te verhuizen, omdat voor de keuze voor een warmtepomp altijd naar de persoonlijke situatie wordt gekeken. Mocht het toch de wens zijn om er een te plaatsen en op termijn te verhuizen, neem dat dan mee bij de bespreking met de adviseur. Er kan dan gekeken worden hoe uw situatie zich verhoudt tot gemiddelden.
Investeringen en besparingen door Harry van der Kallen
Harry heeft de cijfers van investeringen en besparingen bij elkaar gezet. Als je met stadsverwarming te maken hebt, blijkt dat de hybride oplossing geen rendabele oplossing is. Als je loskoppelt van de stadsverwarming ligt de terugverdientijd, afhankelijk van je verbruik, tussen de 8 en 10 jaar. Maar laat dit altijd narekenen voor je eigen situatie, want dit kan ook langer uitvallen. Daarnaast is in deze berekeningen geen rekening gehouden met de kosten voor loskoppeling van de stadsverwarming. Ennatuurlijk werkt aan een nieuwe wijze van loskoppelen waarbij de afsluitkosten ongeveer € 430,– zouden worden. Maar daarnaast speelt ook nog de aansluitbijdrage die we 30 jaar lang zouden moeten betalen. Hierover lopen rechtszaken.
Zie presentatie.
Vraag: Hoe zit het met het onderhoud?
Antwoord: Er is niet veel onderhoud nodig, het is verstandig om dit met de installateur te bespreken.
Hierna volgen twee gebruikersverhalen. Omdat zij veel zelf hebben gedaan zijn dit geen doorsneeverhalen. Omdat Inge en Berry pas eind september een lucht-water warmtepomp hebben laten installeren, zijn hun gebruikservaringen nog te pril om hierover te kunnen vertellen. Bij hen werkt de stadsverwarming in combinatie met de bestaande radiatoren. Zij hebben zich tijdens het hele traject laten bijstaan door een adviseur die ook de aansturing van de verschillende betrokken partijen op zich nam (installateur, elektricien, dakdekker).
Gebruikersverhaal 1 – Stefan van der Eijk
Stefan heeft voorjaar 2016 een lucht-water warmtepomp geïnstalleerd. Hierbij heeft hij zelf de import vanuit Duitsland en de aansturing van de diverse uitvoerende partijen gedaan.
Zie presentatie via deze link. Met de Comment/Opmerkingen knop is het mogelijk om vragen te stellen over de presentatie. In dit filmpje een interview met Stefan over Ennatuurlijk en de aansluitbijdrage/afsluitkosten.
Gebruikersverhaal 2 – Kees Verhagen
Kees heeft in 2013 zelf een lucht-water warmtepomp uit China geïmporteerd en die zelf geïnstalleerd.
Zie presentatie.
Vraag: Adviseer je ons een zwembadpomp?
Antwoord: Nee, deze geeft condensproblemen als het vriest en je hebt dan hooguit een hybride oplossing, een splitpomp (uit China) is beter.
Contactgegevens adviseurs / installateurs
Contactgegevens overig